Konuşma Nedir?
Konuşma, belirli sesler çıkarmak değildir. Çıkarılan sesler sonucu ortaya anlamlı kelimeler bütünü koymak ve bu kelimeler bütünüyle kendimizi ifade etmektir.
Konuşma, insanı diğer canlılardan ayıran, günlük yaşamda en çok kullanılan becerilerdendir. İnsanlar arasında iletişim çoğunlukla konuşma yoluyla sağlanmaktadır.
Konuşma güdümlü konuşma, serbest konuşma, eleştirel konuşma, yaratıcı konuşma, empati kurarak konuşma, katılımlı konuşma, kelime ve kavram havuzundan seçerek konuşma gibi türlere ayrılır. Şimdi bu konuşma türlerini yakından tanıyalım:
1. Güdümlü Konuşma
Bir konu belirlenir. Kişilerin, bu konu hakkındaki duygularını, düşüncelerini etkili bir şekilde ifade etmeleri beklenir.
2. Serbest Konuşma
Herhangi bir konuda düşüncelerin sözlü olarak ifade edilmesidir.
3. Eleştirel Konuşma
Konu bütün yönleriyle aktarılır sonrasında konuyla ilgili olumlu ya da olumsuz düşünceler ortaya konur ve çözüm önerileri sunulur.
4. Yaratıcı Konuşma
Belirlenen konu etrafında sırayla konuşulur ve herkes kendinden önceki konuşmacıyı iyi dinleyip onun söylediklerinde hareketle konuyu devam ettirir.
5. Empati Kurarak Konuşma
Karşısındaki kişinin duygu ve düşüncelerini anladığını hissettirerek konuşmaktır.
6. Katılımlı Konuşma
Konuşmacı, dinleyicileri konuşma sürecine katmak amacıyla konuşmasını zaman zaman keser. Konu ile ilgili sorular sorar ya da konunun ilgi çekici yönleri üzerinde durur. Bu sayede konunun kolay anlaşılmasını sağlar.
7. Kelime ve Kavram Havuzundan Seçerek Konuşma
Konu ile ilgili bir kelime havuzu oluşturulur. Konuşma yapılacağı zaman kelime ve kavram havuzundan seçilen kelimelerden yararlanılır.
Hazırlıklı Konuşma
Hazırlıklı konuşmalar, konu hakkında önceden bir ön hazırlığın yapıldığı konuşmalardır. Hazırlıklı konuşmaların birtakım aşamaları ve dikkat edilmesi gereken önemli noktaları vardır:
1. Adım: Konuşmadan Önce
Üzerinde konuşma yapılacak konuyu ve hedef kitleyi belirleme
Konuşma konusuyla ilgili araştırma, gözlem ve incelemeleri yapma
2. Adım: Konuşmayı Planlama
Konuşmanın temel bölümlerini belirleme
Konuşmada kullanılacak görsel, işitsel araç ve gereçleri hazırlama
Konuşma süresini içeriğe göre planlama
Konuşma yapılacak ortamı önceden kontrol etme
Konuşmanın provasını yapma
3. Adım: Konuşma Sırasında
Konuşmayı planlanan çerçevede gerçekleştirme
Konuşma sırasında önemli noktaları vurgulama ve dinleyicinin ilgisini canlı tutma
Konuşmayı planlanan sürede tamamlama
Konuşma sırasında ses tonuna, jest ve mimiklere dikkat etme
Ses ve kelimelerin doğru telaffuzuna özen gösterme Herhangi bir kişiyi ya da zümreyi rahatsız edecek nitelikte olan ifadelerden uzak durma
Konuşma Becerisinin Geliştirilmesinde Kullanılan Teknikler
Konuşma becerisini geliştirmek için bazı teknikler kullanılmaktadır. Bu teknikler:
• Sesli okuma yapılması
• Serbest anlatma çalışmalarının yapılması
• Okunan metnin anlatılması
• Sıralama, ilişki kurma, yorumlama çalışmalarının yapılması
• Tekerleme çalışmalarının yapılması, olarak sıralanabilir.
Konuşma Kurallarına Uygun Konuşma
Konuşmanın etkili ve doğru bir şekilde gerçekleşmesi için bazı temel kurallar vardır. Bunlar:
• Vurgu ve tonlamaya dikkat edilmeli,
• Akıcı konuşulmalı,
• Söylenecek kelimeler yerinde ve anlamına uygun kullanılmalı,
• Kelimeler doğru telaffuz edilmeli,
• Uzun cümleler kurulmamalı,
• Çok yavaş ya da çok hızlı konuşulmamalı,
• Ses tekrarı yapılmamalı,
• Gereksiz kelimeler kullanılmamalı
• Düzgün ve amacına uygun olmalı, olarak sıralanabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder