9. Sınıflar Metin Türleri Ek Not (Gamze ZAFER)

 

Sanatsal (Edebî) Metinler:

·        Okura estetik zevk vermek ve okurda haz uyandırmak için

·        düzenlenen metinlerdir.

·        Bilgilendirme amacı yoktur.

·        Kişi her okuduğunda ayrı yorumlar.

·        Bu metinlerde amaç duyguyu hissettirmektir.

·        Anlatış biçimi, estetik önemlidir.

·        Üslup kaygısı vardır.

·        Ait olduğu toplumun zevk ve kültürünü içinde barındırır.

·        Yazar okuyucuyu kendi kurmaca dünyasına çekmek ister.

·        Anlatılanlar gerçek ya da kurmaca olabilir.

·        Ağırlıklı olarak betimleyici ve öyküleyici anlatım biçimleri kullanılır.

·        Kelimeler, sıklıkla soyut anlam taşır.

·        Yan ve mecaz anlamlı kelimler ağırlıklı olarak kullanılır.

·        Dil, genellikle şiirsel işlev ve coşku ve heyecana bağlı işleviyle

·        kullanılır.

 

 

b. Öğretici (Bilimsel) Metinler:

·        Okuru bilgilendirmek amacıyla yazılan metinlerdir.

·        Amaç öğretmek olduğu için terimler, açıklamalar kullanılır.

·        Kurmaca değil, gerçekler dile getirilir.

·        Sözcükler genellikle gerçek anlamıyla kullanılır.

·        Öğretici metinlerde dil açık, anlaşılır biçimde düzenlenir.

·        Dil göndergesel işlevde kullanılır.

·        Konunun veriş biçimi değil ne anlatmak istediği önemlidir

·        Sanatlı söyleyişlere, mecazlı ifadelere yer verilmez.

·        Yoruma açık değillerdir, nesnel metinlerdir.

·        Her okuyan aynı anlamı çıkarır.

·        Genellikle açıklayıcı, öğretici, kanıtlayıcı anlatım biçimleri kullanılır.

·        Daha çok ansiklopedilerde, bilimsel kitaplarda ve ders kitaplarında kullanılır.

 

 

 

Yorumlar