PANDEMİ

DÖNEMİNDE OKULA DÖNÜŞ

Osmangazi        Anadolu Lisesi

 

2020

PANDEMİ DÖNEMİNDE OKULA DÖNÜŞ FAALİYETLERİ

COVID-19 hastalığının pandemi şeklinde devam ettiği bugünlerde, ülkemizde normalleşme hazırlıkları yürütülmeye başlandı. Okulumuzda da bir yandan normalleşme çalışmaları devam ederken, bir yandan da koruyucu önlemler okul ortamını oluşturan tüm paydaşlar tarafından kararlı bir şekilde sürdürülmelidir. Bu doküman okulumuzun güvenli ortamını yeni koşullar altında da sağlamak ve sürdürmek amacıyla uygulanacak temel faaliyet ve yaklaşımları özet olarak içermektedir.

 

 

Sağlıklı ve güvenli günler dileriz.

İÇİNDEKİLER TABLOSU

 

PANDEMI DÖNEMINDE OKULA DÖNÜŞ FAALIYETLERI                                                                                                                                                                                   2

1.        OKUL FAALİYETE GEÇMEDEN ÖNCE ALINAN ÖNLEMLER                                                                                                                                                                              4

1.1.    BİNANIN HAZIRLANMASI                                                                                                                           4

1.2.    TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON İŞLEMLERİ                                                                                        5

1.3.    EĞİTIM VE ÇALIŞMA ORTAMLARININ DÜZENLENMESI                                                                   6

1.4.    ÖĞRENCI VE ÇALIŞANLAR İÇİN ALINAN ÖNLEMLER                                                                      7

2.        OKUL FAALİYETE GEÇTİKTEN SONRA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER                                 8

2.1.    SAĞLIK KONTROLÜ                                                                                                                                    8

2.1.1.   OKULDA BULUNAN BIR KİŞİDE COVID-19 HASTALIĞIŞÜPHESI OLUŞMASI                                           9

2.1.2.   COVID-19 TANISI ALAN ÇALIŞAN YA DA ÖĞRENCININ TEDAVI SONRASI OKULA DÖNÜŞÜ 9

2.1.3.   SEYAHAT UYGULAMALARI                                                                                                                                                                     10

2.2.    KİŞİSEL KORUYUCU MALZEME KULLANIMI                                                                                                                                                                         11

2.3.    OKUL ORTAMININ DÜZENLENMESI                                                                                                                                                                         12

2.3.1.   OKULA GİRİŞ/ ÇIKIŞ                                                                                                                                                                     12

2.32.    OKUL ORTAMINDAALINAN TEDBİRLER                                                                                                                                                                                 12

2.3.3. ÇALIŞANLARIN PANDEMI DÖNEMİNDE TOPLANTI/EĞİTIM FAALIYETLERİNİN DÜZENLENMESI 13

İŞLEYIŞ SIRASINDA UYGULANACAK FAALIYETLER      16 3.1.EĞİTİM  ÇALIŞMALARI      16 3.2.DESTEK PROGRAMLARI      16

3.        İLETİŞİM                                                                                                                                                                            17

4.        REFERANSLAR                                                                                                                                            17

1.  OKUL FAALIYETE GEÇMEDEN ÖNCE ALINAN ÖNLEMLER

1.1.      BİNANIN HAZIRLANMASI

1

Okul temizlik planı T.C. Sağlık Bakanlığı dokümanları esas alınarak; hangi alan, kim tarafından, hangi ürün ve hangi materyaller kullanılarak, ne sıklıkta temizleneceği belirlenmiştir. Gün içinde çok sayıda temas gerçekleşen yüzey ve alanlar saptanmış olup, temizlik planında yetkili kişinin kontrolü altında temizlik sıklığı belirlenmiştir. Temizlik planının uygulanması temizlik işleri sorumlusu ve ilgili müdür yardımcısı tarafından kontrol edilir.

 

3

Okulumuzun tüm kullanım alanlarındaki kapı ve pencereleri (sınıf, tuvalet, ofisler vb.) binanın havalandırması, temas ve bulaşma riskini azaltmak amacı ile tüm gün açık tutulur.

 

Tüm tuvalet ünitelerindeki sabunluklardaki sıvı sabunlar antiseptik özelliklidir. Sabun ve kâğıt havlu tedariki düzenli olarak yapılmaktadır.

 

Okula giriş noktalarında hijyen paspasları, alkol bazlı el antiseptiği ile manuel ateş ölçeler mevcuttur. Tüm koridorlarda ve tüm birimlerde el antiseptiği bulundurulur.

5 Okula girişlerde, binalara yapılan tüm girişlerde ateş ölçümü yapılacaktır.

 

Ortak kullanımdaki sebil cihazları kaldırılmıştır. Tüm öğrenci ve çalışanların su mataralarını yanlarında getirmesi beklenir. Zorunlu hallerde su ihtiyacı okul tarafından desteklenir.

 

7

Asansörlerimiz zorunlu bir durum olmadıkça kullanıma kapalıdır. Zorunlu kullanım durumlarında sosyal mesafe işaretlemeleri bulunur.

1.2.      TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON İŞLEMLERİ

Bina temizlik ve dezenfeksiyonu hazırlanan okul temizlik planına uygun olarak gerçekleştirilir. Yüzey temizliği ve dezenfeksiyonunda Sağlık Bakanlığı Covid-19 Rehberindeki kriterleri karşılayan ürünler kullanılır.

 

Sık Dokunulan Alanlar

Bina temizlik planına uygun olarak masalar, asansörler, kapı ve pencere kolları, tırabzanlar, elektrik düğmeleri, sandalye kolları gibi gün içinde çok sayıda temas edilen yüzeyler günde en az iki kere temizlenir. Gözle görülür bir şekilde kirlenme olması durumunda bu sayılar artırılır. (bkz: 2.3.2. Okul Ortamında Alınan Tedbirler) Servis araçlarında kapı tutmacı, koltuk arkası tutmaçları, kemer tokaları, kol dayama ve rehber korunağı her servisten sonra temizlenir. Aracın süpürülmesi, perde ve koltuk başlıklarının yıkanması, koltuk yüzeylerinin silinmesi, yer döşemesinin temizlenmesi haftalık olarak yapılır. Gereğinde sıklaştırılır.(Servisciler tarafından yapılacaktır) Araçların her gün özel kimyasallar ile ilaçlanması ve dezenfeksiyonu yapılır. (bkz: 2.3.4. Servis kullanımı) (Servisciler tarafından yapılacaktır) Yüzey temizliği ve dezenfeksiyonu için Sağlık Bakanlığı Covid-19 Rehberindeki temizlik ürün özelliklerini karşılayan malzemeler kullanılır.

Minimum Dokunma Yüzeyleri

Zemin temizliği günde iki kez yapılır. Minimum dokunma yüzeyleri tavan, duvar, perde, panjur vb. ayda bir kez temizlenir. Gözle görülür bir şekilde kirlenme olması durumunda da bu sayılar artırılır. Temizlik / dezenfeksiyon işlemi sırasında kuru paspas yerine nemli paspas kullanılır. (bkz: 2.3.2. Okul Ortamında  Alınan Tedbirler)

Asönsörlerin Temizlenmesi

Asansörlerin dış tuş takımları günde en az 2 kez, iç tuş takımları ve kabinler kullanımdan önce uygun malzemelerle temizlenir.

1.3.     

1

EĞİTİM VE ÇALIŞMA ORTAMLARININ DÜZENLENMESİ

Covid-19 hastalığı ile ilgili olarak okul risk analizi ve eylem planları pandemi ilan edilene kadar ve pandemi ilan edildikten sonraki dönemde güncellenmiştir.

 

3

Eğitim ve çalışma ortamları, fiziksel mesafe kuralları gözetilerek düzenlenmiş, her alanda maksimum kaç kişi bulunabileceği belirlenmiş ve işaretlemeler yapılmıştır.

 

İdari alanları ve bekleme alanları, fiziksel mesafe kuralarına  göre yeniden düzenlenmiş ve işaretlenmiştir.

 

5

Güncel olarak; tüm çalışan, öğrencilerin ve var ise ziyaretçilerin maske takmaları zorunludur. Sağlık Bakanlığı tarafından siperlik, gözlük gibi benzeri ilave kişisel koruyucular önerildiğinde, derhal uygulamaya alınır.

 

Çalışma planları dönüşümlü ve kısa süreli olacak şekilde düzenlenmiştir. Okul içerisinde, sınıf veya diğer kullanılacak mekanlarda tüm çalışanlar ve öğrenciler bu dönemde kendileri için belirlenmiş yerlerde değişiklik yapmadan otururlar.

1.4.      ÖĞRENCİ VE ÇALIŞANLAR İÇİN ALINAN ÖNLEMLER

Çalışanların kişisel koruyucu malzemeleri (maske, el dezenfektanı) okul tarafından temin edilmekte ve sürdürülebilirliği sağlanmaktadır. Kişisel koruyucu malzemelerin stokları düzenli olarak takip edilir.

 

Çalışanlara ve öğrencilere okula dönmeden önce maske kullanımı ve fiziksel mesafenin korunması ile ilgili eğitim verilir. Eğitimler görsel materyaller ile desteklenir.

 

Konuşulan dilin ve ses düzeyinin damlacık yolu ile bulaşmada önemli olduğu bildirilmiştir. Okulumuzda aynı zamanda kurum kültürü gereği ses düzeyinin kontrolü üzerinde de durulmaktadır.

 

 

 

 

 

 

2.  OKUL FAALIYETE GEÇTIKTEN SONRA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

2.1.      SAĞLIK KONTROLÜ

Okula dönüş öncesi tüm çalışanların ve öğrencilerin okulun kapalı olduğu dönemdeki bulaşıcı hastalıklar ile ilgili sağlık bilgisi sorgulanır. Sorgulamada kendisi ya da bu dönemi evde birlikte geçirdiği kişilerin:

 

Covid-19 belirtileri Seyahat bilgisi

Son 14 günde Covid-19 tanısı ya da şüphesi olan kimse ile teması

Son 14 günde kalabalık bir toplantı/organizasyonda (düğün, nişan, cenaze, okuma, iş toplantısı, açılış vb. organizasyonlar gibi) yer alıp almadığı sorulur.

 

 

Sorgulama sonrasında COVID-19 hastalık şüphesi bulunan kişinin 184’ü araması ya da bir sağlık kurumuna başvurması istenir. Kişinin durumu netleşinceye kadar evde ya da hastanede izolasyonu beklenir ve takip edilir.

 

 

 

 

 

 

TEMASLI Olmak Nedir?   COVID-19 hastasıyla:

Aynı kapalı ortamda (hastane veya banka bekleme salonları, otobüs, servis vb. ulaşım araçları) 1 metreden uzak mesafede bulunmuş kişiler,

Aynı kapalı ortamda (hastane veya banka bekleme salonları, otobüs, servis vb. ulaşım araçları) 15 dakikadan kısa süre bulunmuş kişiler,

1 metreden daha yakın mesafede 15 dakikadan kısa süreyle yüz yüze kalan kişiler COVID- 19 hastasıyla aynı kapalı ortamda 15 dakikadan uzun süre ile maske takarak bulunmuş kişiler.

Kaynak: Sağlık Bakanlığı Covid-19 Rehberi (14.4.2020)

2.1.1. OKULDA BULUNAN BİR KİŞİDE COVID-19 HASTALIĞI ŞÜPHESİ OLUŞMASI

 

Okul sınırları içindeki çalışan, öğrenci ya da ziyaretçilerden birinde ateş, öksürük ya da solunum sıkıntısı gibi belirtiler ortaya çıkarsa:

Durumu ilk gözleyen kişi, okul idaresini haberdar eder.

Okul idaresi bu belirtileri gösteren kişiyi belirlenmiş izolasyon alanına yönlendirir Öğrenci ise velisine, erişkin ise kendisine bilgi verilerek T.C. Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi 184 ile irtibata geçmesi sağlanır. Buradaki yetkilinin verdiği talimatlara uymaları ve en kısa sürede okuldan ayrılmaları istenir.

Öğrenci ya da çalışan okuldan ayrılana kadar izolasyon alanında bekletilir. Kişisel koruyucular olsa da kapalı ortamda birlikte beklenilmez.

İzolasyon alanı boşalınca havalandırılır ve dezenfekte edilir.

Çalışan ya da öğrencinin okul sınırları içinde bulunduğu mekanlar, kimlerle ne süre ile temas ettiği bilgisi liste şeklinde tutanak altına alınır.

Sağlık birimi kişinin Covid-19 tanısı alıp almadığını takip eder. Çalışan ya da öğrenci Covid-19 değilse bile sağlık kuruluşundan okula dönüşünde sakınca olmadığına dair hekim raporunu okula teslim ettikten sonra okula devam edebilir.

 

 

2.1.2 COVID-19 TANISI ALAN ÇALIŞAN YA DA ÖĞRENCİNİN TEDAVİ SONRASI OKULA DÖNÜŞÜ

Tedavisi yapılan çalışan ya da öğrenci, ilgili sağlık kuruluşu tarafından okula dönmesinde sakınca olmadığına dair raporu ile okula kabul edilir.

İlgili idareci akışın gerçekleşmesini sağlar.

2.1.3. SEYAHAT UYGULAMALARI

 

Çalışanların ve öğrencilerin okul ile ilgili seyahat ve gezileri T.C. Millî Eğitim Bakanlığı 06.03.2020 ve 17.03.2020 tarihli yazıları gereğince, okul öğretmenleri, öğrencileri ve çalışanlarına duyurularak zorunlu olmadıkça spor müsabakası, yarışma, sempozyum konferans, proje, uluslararası toplantı ve benzeri etkinlikler kapsamında yurt içi ve yurtdışına seyahat etmemeleri istenmiştir.

 

Millî Eğitim Bakanlığı kararları takip edilerek gerçek bir zorunluluk olmadıkça seyahat yapılmaması yönünde planlama yapılır.

 

Servis aracı ile ulaşım gerektiğinde, servis kullanım yönergelerine uyulur.

Yurt dışı seyahat kısıtlamaları devam etmektedir. Kısıtlamalar kaldırıldığında sağlık vb. nedenlerle ilişkili zorunluluk olmadığı sürece yurt dışı seyahat tavsiye edilmemektedir. Yurt dışından dönecek çalışan veya öğrenci olması durumunda 14 günlük izolasyon ve doktor değerlendirmesi sonrasında okula başlayabilecektir. (Çalışan ve  öğrencilerin aile fertlerinden birinin yurt dışından dönme ya da uluslararası katılımlı bir toplantıya katılma durumu var ise aynı değerlendirme uygulanır.)

2.2.     KİŞİSEL KORUYUCU MALZEME KULLANIMI

Tüm çalışanlar ve öğrenciler okulda bulundukları süre içinde maske takmakla yükümlüdür. Maskeler ventilsiz olmalıdır. Ventilli maske kullanmak isteyenler üzerine medikal maske takmak zorundadır.

Tüm çalışanlar ve öğrenciler siperlik ya da gözlük ile korunma düzeyini artırabilirler. Okulumuzda temizlik ya da sağlık hizmeti alanında çalışanlar, belirlenmiş görevleri yerine   getirirken              eldiven   kullanır,                 bunun        dışında  okul         genelinde            eldiven kullanılmamaktadır.

 

 

 

Maske dokunmadan önce, ellerinizi su ve sabun ile temizleyin.

 

 

 

 

 

Maskeyi yüzünüze doğru şekilde yerleştirin. Metal şeridin olduğu taraf yukarı, renkli yüzey dışarı gelmelidir.

 

 

 

 

Yüzünüze uygun ölçüde ve rahat nefes alıp vermeniz sağlayan pamuklu kumaştan yapılmış ya da cerrahi bir maske kullanın. Delik ya da üretim hatası olan maskeyi kullanmayın.

 

 

 

Maske buruna oturmalı ve çeneye tam oturmayı, ağız ve burun tamamen kapanmalı, yüz ile maske arasında boşluk kalmamalıdır.

 

 

 

 

Maskeyi takarken lastiklerinden ya da iplerinden tutarak iç yüzüne dokunmadan takın.

 

 

 

 

Maskeyi çenenizi altına çekmeyin, ipinden asılı halde yüzünüzü açmayı burnunuzun altına kaydırmayın.

Nemlenen veya kirlenen maskenizi değiştirin.

 

 

 

 

 

Yanınıza her zaman yedek maske bulundurun. Temiz ve kirli maskeleri ayrı naylon torbalardan taşıyın.

 

 

 

 

Maskeyi çıkarırken ön kısmına dokunmadan lastiklerinden veya iplerinden tutarak çıkarın. Bu esnada ağız, burun veya gözünüze temas etmeyin.

 

 

 

 

Maskeyi çıkardıktan sonra iç ve dış kısmına dokunmadan, çöpe atın ya da tekrar kullanıma uygun maske ise yıkamak üzere bir naylon torbayakoyun. Maskeyi en az 20 saniye su ve sabunla yıkayın. Su ve sabuna ulaşılamıyorsa alkol bazlı antiseptiği ile 20 - 30 saniye ovalayın.

 

 

 

 

Bez maskeleri su ve deterjan ile yıkayın ve ütüleyin.

2.3.     OKUL ORTAMININ DÜZENLENMESİ

2.3.1.        OKULA GİRİŞ / ÇIKIŞ

Okula girişler ana giriş kapısından yapılacaktır.

Okula giriş yapacak çalışanların ve öğrencilerin fiziksel mesafeyi gözeterek giriş– çıkış yapabilmeleri önemlidir, bu nedenle kapılarda yığılmaların önlenmesi için uyarı ve işaretlemeler yapılmıştır.

Binaya giren herkes hijyen paspasına basıp, antiseptik ile ellerini temizleyip, ateşi ölçüldükten sonra giriş yapar.

Okula giriş noktalarında binalara yapılan tüm girişlerde ateş ölçümü yapılır. Okula giriş sırasında ateş, öksürük, nefes darlığı belirtileri gözlenen kişiler doğru- dan sağlık ekibine bildirilir.

Çalışan ve öğrenci dışındaki kişilerin zaruri haller dışında okula giriş yapmaması esastır.

 

2.3.2.       

1

OKUL ORTAMINDA ALINAN TEDBİRLER

 

Sınıflar ve tüm çalışma ortamları (idare odaları,kütüphane, atölyeler vb.) Sağlık ve Millî Eğitim Bakanlığının kararları doğrultusunda fiziksel mesafeye uygun işaretlemelerle düzenlenir.

 

3

Tüm çalışma ortamlarının (idare odaları sınıf, atölyeler vb.), tuvaletlerin kapı ve pencereleri açık tutularak temasın azaltılması ve ortamın havalandırılması sağlanır. Tüm çalışma ortamlarının havalandırılmasının plana uygun şekilde sürdürüldüğü kontrol edilir.

 

Öğrencilere, çalışanlara ve velilere fiziksel mesafe, kişisel koruyucu malzeme kullanımı, selamlaşma-vedalaşma alışkanlıkları, öksürme ve hapşırma adabı, el ve solunum hijyeninin sağlanması ve korunması hakkında düzenli bilgilendirmeler ve hatırlatmalar yapılır.

 

Okulumuzdaki el antiseptik dağıtım materyalleri, sabunluk ve musluklar, çöp kovaları elle temas edilmeden kullanılabilir özelliktedir. Malzemeler düzenli olarak temin edilerek sürdürümü sağlanır.

5

Kişisel bilgisayarlar, telefonlar, kumandalar, optik fareler, klavyeler kullanıcının kendisi tarafından; ortak kullanılan diyafon, mikrofon vb. her kullanımdan sonra teknik ekip tarafından; ortak kullanımda olan bilgisayar ve optik fareler belirlenmiş sorumlular tarafından, Bilişim Teknolojileri öğretmenlerimizin önerileri ve denetimi ile düzenli olarak temizlenir. Bu materyallerin her kullanımı öncesi ve sonrasında eller yönergeye uygun yıkanarak zaman planlaması buna göre yapılır.

 

Tüm çalışan, öğrenci, veli ve ziyaretçilerin kişisel koruyucu malzemelerini kullanım ilkeleri doğrultusunda kullanmaları sağlanır.

 

PANDEMİ SÜRECİNDE OKUL ZİYARET ŞARTLARI

7

 belirlenerek bina girişine asılmıştır.

 

Kişisel koruyucu malzeme olarak iş elbisesi giyen çalışanların, iş ve harici elbiselerinin birbiriyle temasını önlemek amacıyla ayrı yerlerde saklanabilmesi ve giyinmelerini sağlayacak alanlar düzenlenmiştir.

 

9

Tüm temizlik ekibi çalışanlarının görev alanı belirlenmiştir. Atıkların uzaklaştırılmasından sorumlu çalışan, hijyen kurallarına uymak, kişisel koruyucu malzemelerini kullanmak ve atık yönetmeliğini uygulamak üzere eğitim almıştır ve eğitim gerekliliklerini yerine getirmekle yükümlüdür.

 

2.3.3.     ÇALIŞANLARIN PANDEMİ DÖNEMİNDE TOPLANTI/EĞİTİM FAALİYETLERİNİN DÜZENLENMESİ

Toplantı ve eğitimler uzaktan eğitim, telekonferans gibi yöntemlerle gerçekleştirilmektedir, bu uygulamalara pandemi bitimine kadar devam edilecektir. Uzaktan eğitim gibi yöntemlerin uygulanamayacağı eğitimler sosyal mesafe ve hijyen kuralları göz önünde bulundurmak şartıyla minimum kişi ile gerçekleştirilir.

Çalışanlara korona virüsün yayılımının engellenmesine yönelik bilgilendirme faaliyetleri organize edilir.

PANDEMİ SÜRECİNDE OKUL ZİYARET ŞARTLARI

1) Bina girişinde ateş ölçümü yapılacaktır. Ateşiniz 37.5 derecenin üzerinde ise okula giriş yapılmayacaktır.

2) Girişte HES kodu sorgulanmaktadır. HES kodu bulunmayan ziyaretçiler  kabul edilmemektedir.

-HES kodunu üç farklı yöntemle alabilirsiniz;

a- hayat eve sığar uygulamasından

b- 2023 kısa numarasına sms atarak

c- e devlet uygulaması üzerinden

3) Maske ağız ve burnu tam kapatacak şekilde takılmalıdır.

4) Mecbur kalınmadıkça yüzeylere dokunulmayacaktır. Dokunulması halinde dezenfektan kullanılacaktır.

5) Sosyal mesafeye uyulup 1.5 metre mesafe ile görüşmeler gerçekleştirilecektir.

                                                                                                         

2.4 İŞLEYİŞ SIRASINDA UYGULANACAK FAALİYETLER

2.4.      1 EĞİTİM ÇALIŞMALARI

Tüm öğrenci, çalışan ve velilerin destek ve eğitim ihtiyacı, uygulanan ihtiyaç analizleri sonuçlarına göre şekillendirilir.

Eğitimler görsel materyallerle ve müfredat içindeki düzenlemelerle desteklenir.

 

Bu eğitimler aşağıdaki başlıklar altında yer alır:

Çalışan sağlığı ve iş güvenliği Okul güvenliği

Psiko destek çalışmaları (Stresle baş etme, uyum ve oryantasyon vb.)

Fiziksel sağlık

Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi

 

2.5.      DESTEK PROGRAMLARI

Okula dönüş sürecinde Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü bünyesinde okulların açılma tarihi ilan edildikten sonra aşamalı olarak öğrenci, veli ve çalışanların açılış dönemine hazırlanması için destek çalışmalarına başlar. Çalışmalar eğitim dönemi boyunca sürdürülür.

3.    İLETİŞİM

Acil Durum Planı ve Risk Değerlendirmesi-Kriz Komitesi

Kriz Komitesi, okulumuzda tüm acil durum-afet ve salgın hastalık sürecinde bilgilendirme, önlem alma, korunma ve müdahale süreçlerini,

Genel Koordinatör ’ün yönetiminde yürüten komitedir.

 

Kriz Komitesi Üyeleri :

Okul Müdürü Müdür Yardımcısı PDR Koordinatörü Zümre Başkanları

Okul Öncesi Zümre Başkanı

Okul Aile Birliği

 

 

 

 

4.  REFERANSLAR

1 T.C. Saǧlık Bakanlıǧı COVID19 Rehberi, 14 Nisan 2020

Yeni Koronavirüs Salgını Kapsamında İş Saǧlıǧı ve Güvenliǧi Profesyonelerinin İşyerlerinde Aldıracağı Tedbirler

 

3

T.C MILLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Özel Öǧretim Kurumları

Genel Müdürlüǧü Koronavirüs Koruma ve Kontrol Önlemleri. Mart 2020